Vakblad voor sociaal professionals
en het sociaal domein

Het 'vat van zelfwaardering’ is de naam van een psychologisch behandelmodel dat - over het algemeen - snel helpt bij het ontwikkelen van emotionele en sociale veerkracht. In de meest praktische zin is zelfwaardering een manier van kijken: het vermogen om met instemming of appreciatie te kijken naar positieve én negatieve prikkels, sensaties, gedachten en emoties.

‘Door regie te nemen over haar kinder wens en beschermd te zijn tegen een eventuele volgende zwangerschap voelt zij zich sterker dan ooit. Het voelt voor haar als de eerste stap naar het krijgen van meer grip op haar leven, met als uiteindelijke doel: een goede moeder zijn voor haar twee kinderen.’ Deze quote komt uit het verhaal over Rosa uit de verhalenbundel ‘Nu kan ik verder’. Door een gesprek over kinder wens kreeg Rosa de regie terug op haar eigen keuzes. Dit dankzij het programma Nu Niet Zwanger.

Veerkracht wordt bepaald door biologische, psychologische en sociale factoren. Of je veerkrachtig bent, wordt dus bepaald door aangeboren kenmerken, maar ook door je sociale omgeving en persoonlijke kenmerken. Het begrip kent drie verschillende elementen: interne en persoonlijke capaciteiten van iemand; interpersoonlijke, sociale en probleemoplossende vaardigheden; externe bronnen.

We zijn allemaal geraakt en gevormd door onze geschiedenis. Onze ervaringen uit het verleden kunnen iedere beslissing die we nemen en elke keuze die we maken sterk beïnvloeden. Deze ervaringen kunnen bovendien invloed hebben op hoe we ons gedragen en zo ook belemmerend werken.

Veerkracht is een populair begrip. Zo is er sinds een aantal jaar een internationaal netwerk van veerkrachtige steden, waar ook Den Haag en Rotterdam bij zijn aangesloten; wordt er veel onderzoek gedaan naar de veerkracht van ecosystemen, zoals bossen in relatie tot klimaatverandering; en is voor de begeleiding van kinderen die met hun ouders in de maatschappelijke opvang zitten de interventie veerkracht ontwikkeld. Hoewel het begrip al veel eerder ontwikkeld is, is de huidige populariteit van het begrip het gevolg van het toenemende besef dat het (samen)leven niet maakbaar is.

Vader was altijd al uit beeld. Moeder overleed toen hij zes jaar was. Bijna tien jaar en zes verschillende instellingen later wordt Berry na geweldsdelicten met bendes gesloten geplaatst. Daar krijgt hij voor het eerst twee begeleiders die hem echt zien. ‘Het klikte meteen. Dankzij hen volg ik nu een opleiding, heb ik onderdak en een inkomen. Ben ik een vader voor mijn zoontje’, zegt Berry (20) in de rol van ervaringsdeskundige tijdens het Partners voor Jeugdcon- gres: Jouw werk, mijn leven.

In tijden van corona, flexibele arbeid, globalisering, klimaatverandering en andere potentiële bedreigingen voor de bestaanszekerheden van mensen, wordt er een groot beroep gedaan op het vermogen van mensen om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.

Iedereen die weleens een veer in handen heeft gehad, weet wat we met veerkracht bedoelen. Je oefent er een kracht op uit en als je die loslaat, komt het weer in de oude toestand terug. In tijden van crisis is het ontwikkelen van veerkracht een belangrijk onderwerp. We hebben dat gezien in de coronacrisis.

De behoefte aan woonplekken binnen gehandicaptenzorg­ organisaties neemt de komende tien jaar met twintig tot veertig procent toe. Zorgorganisaties hebben op dit moment al lange wachtlijsten voor wonen, waardoor jongeren met een beperking langer thuis wonen.

Wanneer je problemen ervaart in het leven, kan het fijn zijn als er iemand is die met je meekijkt. Het inzetten van hulpverlening voor mensen die vastlopen, kan dan ook effectief zijn. Dit is echter geen duurzame oplossing; in het leven van cliënten zijn professionele hulpverleners namelijk altijd passanten. Familie en vrienden zijn vaak frequenter en langduriger met elkaar verbonden en staan dichter bij de cliënt. Het investeren in het sociale netwerk van cliënten geeft daarom betere resultaten op de langere termijn.

In de wereld van de hulpverlening is er soms weinig erkenning voor de psychische gevolgen van het werk. Dit komt mede door het minimale empirisch onderzoek wat ernaar gedaan is en wat bovendien geen eenduidig resultaat heeft opgeleverd. Het heeft echter ook te maken met de wijze waarop hulpverleners zelf omgaan met hun werk. Hulpverleners kunnen zichzelf zien zoals zij.

Voor veel mensen is het niet gemakkelijk om bij hun gevoelens te komen. Sta er maar eens bij stil. Hoe voel jij je eigenlijk op dit moment? Lukt het je om dat in woorden uit te leggen? Dat is niet altijd makkelijk. En toch enorm belangrijk.

Het volgende hoofdstuk komt uit het boek Het positieve zelfbeeld als sociaal vaccin.

Aukje van der Heide *1) is een bruisend vat vol ervaring, een waterval aan doorleefde werkverhalen. Haar uitgangspunt in de hulpverlening vormt altijd de wezenlijke verbinding met de cliënt. Zij vertelt over haar werkwijze, waarbij zij tekenen inzet als hulpmiddel om te kiezen voor verandering.

Ze was eind twintig en werkte als leidinggevende binnen een corporate organisatie. Ze droomde van een succesvolle carrière en zag zichzelf al zitten aan de bestuurstafel met andere vrouwelijke topfunctionarissen. Het spel werd echter hard gespeeld; vrouwen waren concurrenten van elkaar en mannen domineerden.

‘Zonder boer geen voer,’ mompelt de man met een jongens- achtig voorkomen, terwijl hij zijn ronde studentikoze bril met zijn middelvinger tegen zijn wenkbrauwen duwt. De man zit naast me op een bankje onder een boom. We zitten aan een strand bij een plas. De labradoodle van de man speelt met mijn hond bij de waterkant.

Het was 2014 en ik zat vol verwachting in een collegezaal. Ondanks dat ik ondertussen officieel tot de filosofiestudenten behoorde, voelde ik me dat niet.

In een samenleving die alsmaar ingewikkelder en veeleisender wordt, worden hoge eisen gesteld aan ons aanpassingsvermogen. Daarmee wordt een steeds zwaarder beroep gedaan op onze sociale en mentale veerkracht. Flexibiliteit is een kwaliteit die in dit verband veel genoemd wordt. Dat klinkt mooi, maar voor veel mensen betekent het gewoon: moeten leren leven met onzekerheid.

Vaak overheerst in berichten over jeugd die over de schreef gaat het beeld dat er sprake zou zijn van een voortdurende toename van jeugdcriminaliteit. Zo bestaat bij velen de gedachte dat steeds meer jongeren op steeds jongere leeftijd ernstige delicten plegen. Dit beeld is echter volkomen misplaatst.

Hoe grote maatschappelijke ontwikkelingen een bedreiging vormen voor de sociale veerkracht van de Nederlandse samenleving.

Onlangs publiceerden de Samenwerkende Beroepsverenigingen in het Jeugddomein (SBJ) de handreiking Informele steun, be- doeld om de inzet van informele steun te bevorderen. Informele steun verwijst naar de inzet van mensen uit het netwerk en de directe leefomgeving van jongeren en hun gezin, en naar de inzet van vrijwilligers.

Sociale media spelen een grote rol in het leven van mensen; ook in het leven van mensen met een licht verstandelijke beperking. Niet zo gek: het biedt veel voordelen. Het helpt cliënten zich te uiten en contacten te onderhouden, waardoor ze makkelijker kunnen meedoen in de maatschappij.

Vandaag is het 'Nationale Vrijwilligersdag'. Jaarlijks op 7 december worden landelijk vrijwilligers in het zonnetje gezet. Ook regionaal krijgen veel vrijwilligers extra aandacht. Hoe blijf je vrijwilligers enthousiasmeren? Hoe hou je ze verbonden? Het boek Vrijwilligers centraal helpt bij het beantwoorden van die vraag.

Wanneer je een nieuwe zorgverzekering overweegt, is het verstandig om verschillende aanbieders te vergelijken voordat je een definitieve keuze maakt. Het kan verleidelijk zijn om snel over te stappen naar een nieuwe aanbieder, maar wij vertellen je graag waarom het verstandig is om eerst verschillende aanbieders te vergelijken.

Bodypercussie is van alle tijden, leeftijden en culturen. Het is een smeltkroes van ritme, dans, beweging en sociale interactie waar (bijna) iedereen aan kan meedoen, omdat je alleen je lijf nodig hebt.

Nederland kent meer dan vijf miljoen mantelzorgers en dat worden er in de toekomst alleen maar meer. Of we het willen of niet, mantelzorg is de hoeksteen van ons zorgsysteem. Voor de zesdelige documentaireserie Kanaal Sociaal strijken regisseurs Nelleke Koop en Stephane Kaas meer dan een jaar lang neer in Deventer, met zijn zo diverse bevolking. Zij volgen de levens van zes Deventenaren die voor een dierbare zorgen.

Tot aan het einde van het jaar heb je de mogelijkheid om over te stappen op een andere zorgverzekering. Daarna is het in principe niet meer de bedoeling om te wisselen. Zorg er dus voor dat je op tijd hebt uitgezocht welke zorgverzekering het beste bij je persoonlijke situatie aansluit.

Kinderen en jongeren die buiten de lijntjes kleuren – het zijn de dromers, de ‘snelle Jelles’, de clowntjes, de uitvinders, de helpers of de dwarslopers. Velen van hen belanden in het hulpverleningscircuit, omdat hun gedrag niet wordt begrepen of als lastig wordt gezien. Soms krijgen zij een diagnose als ADD, ADHD of autisme. Vaker worden ze gelabeld aan de hand van hun gedrag, zoals brutaal, depressief of angstig. Maar is dat terecht?

De Jeugdautoriteit heeft op 21 oktober 2022 het Rapport Kerncijfers JeugdzorgPlus aangeboden aan de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en andere jeugdhulpketenpartners. Het rapport geeft inzicht in capaciteit, bezetting en herkomst van cliënten in JeugdzorgPlus. De Jeugdautoriteit concludeert dat door het verschil tussen bezetting en capaciteit groot omzetverlies ontstaat, met continuïteitsproblematiek tot gevolg. De Jeugdautoriteit roept partijen op samen tot een passende regionale oplossing te komen.

Van 14 tot en met 18 november 2022 organiseert OVAL de Week van de Werkstress. Werkgevers krijgen concrete handvatten om dit samen met hun werknemers te realiseren. Het inzetten op het versterken van alle medewerkers leidt ertoe dat een organisatie meer in balans komt.

De gezamenlijke inspecties Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd hebben op 10 november Minister Franc Weerwind opgeroepen om geen 'nieuwe' jongeren meer in JJI's te plaatsen zolang niet kan worden voldaan aan de wettelijke vereisten waarop deze jongeren recht hebben. Plaatsing kan volgens hen pas als er minimaal een volwaardig dagprogramma is, er in elk geval twee gekwalificeerde groepsleiders op een groep staan én er geen interne wachtlijst is. Dat is in het belang van de jongeren en de veiligheid van personeel dat onder grote druk werkt. De JJI’s en de verantwoordelijke Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) hebben een onuitvoerbare opdracht, hoe hard hun medewerkers zich ook inspannen, aldus de gezamenlijke inspecties.

Steeds meer mensen ervaren een te hoge werkdruk. In verschillende sectoren loopt de werkdruk voor het personeel steeds hoger op. Langdurig hoge werkdruk kan leiden tot teveel stress, onzekerheid en de kans op een burn-out. Herstellen van een burn-out duurt vaak een langere periode: van een paar maanden tot een paar jaar. Een actieve aanpak van een burn-out stimuleert het herstel. Maar hoe doe je dat en waarvoor ben je in zo’n geval verzekerd?

‘Grondleggers van de pedagogie(k). Grote denkers over opvoeden: stemmen uit het verleden en hun weerklank in het heden en de toekomst’. Onder deze titel heeft De Vereniging tot Bevordering van de Studie der Pedagogiek (VBSP) haar tweejaarlijks congres gehouden. De foto op de voorkant van deze bundel symboliseert het onderwerp treffend: een opvoedeling omringd door bekende opvoeders/denkers zoals Janusz Korczak, Lev Vygotskij, Hannah Arendt en Henriëtte Pimentel.

 

In zijn Kamerbrief over uithuisplaatsingen en kinderopvangtoeslag van 1 november verwijst minister Weerwind naar recent onderzoek van het CBS. Hij concludeert: ‘Er is geen sprake van directe doorwerking van de toeslagenaffaire in de jeugdbescherming: gedupeerde ouders kregen niet vaker dan vergelijkbare gezinnen te maken met een kinderbeschermingsmaatregel.’

In dit boek zijn verhalen en portretten gebundeld van pleegkinderen, ouders, pleegouders, eigen kinderen van pleegouders en familie van pleegouders, waarin naar voren komt hoe dat gevoel van ‘wij horen bij elkaar’ is ontstaan.

Op 1 november ondertekenden Partners voor Jeugd (William Schrikker en De Jeugd- en Gezinsbeschermers), Jeugdbescherming Gelderland, Jeugdbescherming Brabant, Samen Veilig Midden Nederland en Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond de samenwerkingsovereenkomst Jeugdzorgleert 2022-2025. Het aantal deelnemende Gecertificeerde Instellingen (GI’s) groeit hiermee naar zes. Hun gezamenlijke missie: het verder professionaliseren van de jeugdbescherming in Nederland.

Van 31 oktober tot en met 4 november vindt de zesde editie van de Week van de Mediation plaats. In deze week worden door mediators verschillende activiteiten door het hele land georganiseerd, en vindt u via verschillende mediakanalen meer informatie over conflictbemiddeling. Deze speciale week is bedoeld voor iedereen die geïnteresseerd is hoe mediation en geschilbemiddeling het leven makkelijker kunnen maken.

Ruzies tussen scheidende ouders lopen soms zo hoog op dat de rechter zich genoodzaakt voelt een jeugdbeschermer in te schakelen. Die moet de kinderen dan beschermen. Maar de overbelaste jeugdbescherming lukt het vaak niet om met een oplossing te komen voor de vaak langslepende en bittere conflicten. Inmiddels denkt ook minister Franc Weerwind voor Rechtsbescherming dat de aanpak bij vechtscheidingen anders moet.

En dat je daardoor te weinig toekomt aan wat er werkelijk toe doet? Movisie houdt een enquête onder sociaal werkers om beter zicht te krijgen op administratie- en regeldruk in hun werk. Vul de enquête in. Een grote respons is belangrijk.

In november is weer de week van de kindermishandeling en ook het congres Huiselijk geweld. Centrale thema bij het congres is Intieme terreur.
Een beklemmende 22 minuten durende Engelse film laat heel duidelijk een voorbeeld zien van wat intieme terreur betekent.

Uit het vandaag verschenen boek 'Wij waren, ik ben. Weg uit Ruinerwold' blijkt nu dat Israel van Dorsten een maandlang de hulpinstanties heeft proberen te waarschuwen over de situatie op de boerderij in Drenthe. Israel en zijn broers en zussen leefden daar jarenlang ongeregistreerd en verborgen tot hij wist te ontsnappen en om hulp vroeg in een café.

Sozio 1 verschijnt in het eerste kwartaal met een speciale editie over Praktijkgericht onderzoek, waarbij docenten, studenten, onderzoekers en professionals de gelegenheid wordt geboden om artikelen voor te dragen.

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat jonge veelplegers zo snel mogelijk stoppen met hun criminele routine? Voor een vruchtbare aanpak blijkt het cruciaal om onderscheid te maken naar de ontwikkelingsfase waarin de bewuste jongere zich bevindt. Vindt hij het allemaal best en is hij helemaal niet van plan om te stoppen? Twijfelt hij en wil hij niet eindeloos op dit pad doorgaan, maar ziet hij geen ander perspectief? Of zet hij al echte stappen in een andere richting en valt hij af en toe nog eens terug? Elk van deze verschillende fasen behoeft een eigen aanpak.

Op 24 november vindt het jaarcongres Huiselijk Geweld met als thema 'intieme terreur' plaats. Intieme terreur (dwingende controle) is een verraderlijke en gevaarlijke vorm van psychisch partnergeweld. Het geweld gaat gewoonlijk door ook na de (uiteindelijke) scheiding in de vorm van bijvoorbeeld stalking en bedreigingen.

Prof.dr. Ido Weijers deed jarenlang onderzoek naar een grote groep jonge #veelplegers (Veelplegers aanpakken, SWP 2019) en is momenteel als onderzoeker en adviseur betrokken bij de 075-Aanpak van de gemeente Zaanstad. We hebben een cursus ontwikkeld met acht modules met Ido Weijers: Inleiding in de jeugdcriminologie! Deze cursus kent meerdere leerdoelen en kan je gemakkelijk online volgen in je eigen tijd! Meer weten over de cursus? Lees verder!

Minister Weerwind voor Rechtsbescherming wil dat bij uithuisplaatsingen het hele gezin juridische steun krijgt. Die toezegging doet hij naar aanleiding van het onderzoek van de Universiteit Leiden naar de Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen. De onderzoekers concluderen dat de doelen van deze wet maar heel beperkt worden gerealiseerd. Dat komt door tekortkomingen in de wet zelf, maar het ligt voor een belangrijk deel ook aan de context van het jeugdbeschermingsstelsel.

Soms is het moeilijk om aan een boek te komen dat uit de handel is. Dat terwijl het zo zonde is om al die relevante kennis over het sociaal domein verloren te laten gaan. Om kennisverlies tegen te gaan, wordt de kennisbank Sociaal Digitaal uitgebreid met boeken. De komende tijd houden we je op de hoogte van alle werken die online te vinden zijn.

In het werk bij de Raad voor de Kinderbescherming ontstaat spanning, omdat de professional de ouders moet benaderen als voorwerp van onderzoek én als gesprekspartner over de zorgen omtrent het kind, vanuit een context van machtsongelijkheid en onvrijwilligheid.

Uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut komen 5 gezinsprofielen naar voren. Mr. dr. Katinka Lünnemann licht toe wat de overlap is tussen de profielen met speciale aandacht voor intieme terreur.

Bevrijd jezelf van schaamte, woede en pijn en vind opnieuw betekenis in je leven met Acceptance & Commitment Therapie. Ben je weleens getuige geweest van iets dat volledig indruist tegen je morele waarden? Heb je daar wellicht een rol in gespeeld? Heb je bijvoorbeeld weleens iemand per ongeluk pijn gedaan of verzuimd om iemand te beschermen tegen gevaar?

De gemeente Alblasserdam is een organisatie die betrokken is bij de omgeving en haar inwoners. Wij werken met plezier en hebben hart voor ons dorp en voor elkaar. Wij staan dagelijks klaar voor onze inwoners. We hebben korte lijnen met ons bestuur; bij ons kun je leren, groeien en ontwikkelen en krijg jij vanaf dag één veel verantwoordelijkheid. Alblasserdam heeft een prettige dynamiek en informele sfeer waarbij je als adviseur de mogelijkheid krijgt om zaken ook echt voor elkaar te krijgen. Pak jij je kans om als adviseur aan de slag te gaan in het sociaal domein?

Ben jij onze nieuwe collega voor #TeamNW? Proactief, resultaatgericht en pragmatisch. Ben jij de verbinder tussen beleid en de uitvoering? Solliciteer!