Allochtone mannen erkennen dat zij een belemmerende factor kunnen vormen in de emancipatie van hun vrouw of dochter. De vrouwen zelf willen soms niets anders dan thuis zorgen voor hun gezin. Zij verwachten van hun man dat ze zorgen voor inkomen. En de omgeving van allochtone gezinnen verwacht dat ook. Emancipatie? Een negatief beladen woord wat vaak als te betuttelend wordt ervaren in gezinnen van niet-westerse afkomst.

 

Emancipatieproces

Hoe kijken allochtone vrouwen en mannen zelf aan tegen hun emancipatie-proces? Welke rol spelen allochtone mannen in het emancipatieproces van hun vrouwen en dochters? Wat zijn belemmerende en bevorderende factoren? MOVISIE zocht antwoord op deze vragen door in 2009 in de gemeenten Groningen, Utrecht, Hengelo en Sittard-Geleen allochtone mannen en vrouwen uit de focusgroepen - gezamenlijk en afzonderlijk - te bevragen op het onderwerp emancipatie. De onderzoeksresultaten van de focusgroepen worden op 2 maart 2010 gepresenteerd tijdens de Slotbijeenkomst focusgroepen van MOVISIE. De inzichten uit de focusgroepen kunnen een bijdrage leveren aan de beleidsontwikkeling op het terrein van emancipatie van allochtone vrouwen en mannen.

Mannen willen wel, vrouwen willen niet?

“De focusgroepen zijn een groot succes en hebben veel nieuwe inzichten opgeleverd,” aldus projectleider Jenny van Eyma. Jamila Achahchah, één van de gespreksleiders van de focusgroepen, vertelt: “Voor het eerst gaven mannen aan dat zij inzien dat ze zelf soms een belemmering kunnen vormen voor het emancipatieproces van hun vrouw of dochters. Ze willen opvoedingstaken wel delen zodat hun vrouw ook kan werken, maar omdat hun omgeving van hen verwacht dat zij werken, doen de mannen dat niet.”

Opvallend genoeg bleek in een andere gemeente dat de vrouwen zelf juist ook verwachten en wensen dat hun man zorgt voor het inkomen. Deze vrouwen wilden juist graag thuis zijn om voor hun gezin te zorgen. “De vrouwen die wij gesproken hebben waren wel allemaal actief in hun omgeving. Ze hebben goede contacten op de school van hun kinderen, gaan sporten en doen vrijwilligerswerk in bijvoorbeeld lokale moedercentra. Zij voelden zich dan ook niet geïsoleerd.” vervolgt Achahchah.

 

Emancipatie is betuttelend

In meerdere gemeenten werd uitgesproken dat de term emancipatie een negatieve belading heeft in sommige culturen, zoals in de Turkse en de Arabische. Van Eyma: “De vrouwen die we spraken doen vrijwilligerswerk, maar dan op het moment dat het hèn uitkomt. Ze zijn al actief, waardoor het verplicht emanciperen als betuttelend wordt ervaren. Dat alle allochtonen maar moeten emanciperen heeft een negatieve bijsmaak voor deze vrouwen. Eén van de vrouwen merkte op dat het in Nederland alleen maar gaat om het af doen van hoofddoekjes.”

Focusgroepen

In de focusgroepen, een initiatief van MOVISIE, waren mannen en vrouwen vertegenwoordigd die verbonden zijn aan verschillende vader- en moedercentra en zelforganisaties. Tijdens de gesprekken bleek dat de deelnemende mannen en vrouwen het waardeerden dat ze zelf ook betrokken werden bij de discussie rondom emancipatie. Tot daarvoor werd de discussie nog te vaak over hen in plaats van met hen gevoerd. Het werken met focusgroepen bleek een goed middel om inzicht te krijgen in de beleving van mannen en vrouwen op emancipatie. De behoefte om met elkaar in gesprek te gaan was enorm. Een gemeente die deze informatie niet gebruikt is gek bezig, stelde een deelnemende ambtenaar. Die opmerking onderstreept het belang van het instrument focusgroepen voor beleidsmakers. De gemeente Hengelo bijvoorbeeld, gaat na deze goede ervaring de focusgroepen ook inzetten om taboe-onderwerpen - zoals eergerelateerd en huiselijk geweld - bespreekbaar te maken in de gemeente. De focusgroepen werden opgestart vanuit het programma Duizend en één Kracht, een programma dat zich richt op het maatschappelijk activeren van allochtone vrouwen door middel van vrijwilligerswerk.

 

Bron: Movisie