Pubers die veel alcohol drinken, kunnen als volwassene hun auto moeilijker terugvinden op een grote parkeerplaats. Jelte Wouda bewijst voor het eerst dat alcoholgebruik in de puberteit permanente schade kan toebrengen aan hersenprocessen, met name het ruimtelijk geheugen. Hij promoveert op 7 november op zijn onderzoek.

Pubertijd unieke ontwikkelingsfase

Wouda bestudeerde veranderingen in het gedrag van volwassen ratten die tijdens de pubertijd waren blootgesteld aan alcohol. Deze volwassenen dronken meer alcohol; daarnaast viel vooral op dat hun ruimtelijk geheugen sterk achterbleef bij dat van de controlegroep die geen alcohol kreeg. Opmerkelijk is ook dat deze veranderingen niet optraden in dieren die na de pubertijd werden blootgesteld aan alcohol. De pubertijd blijkt een unieke ontwikkelingsfase waarin alcohol specifieke schade kan toebrengen.

Laboratoriumcondities
In het VU-onderzoek is dit voor het eerst aangetoond in goed gecontroleerde laboratoriumcondities, waarbij het effect van alcohol is geïsoleerd van sociale, genetische en milieuaspecten. Deze resultaten passen binnen het voortschrijdende inzicht dat adolescenten kwetsbaarder zijn voor alcohol dan volwassenen en ze bieden een basis voor verdere studies naar de mechanismen die ten grondslag liggen aan de cognitieve achteruitgang die wordt veroorzaakt door adolescent alcoholgebruik. Uiteindelijk zal dit de basis vormen voor de ontwikkeling van nieuwe therapeutische benaderingen.

Nieuw medicijn tegen roken helpt ook bij alcoholverslaving

Wouda onderzocht daarnaast ook nieuwe medicijnen tegen alcoholisme. Zo heeft hij aangetoond dat het nieuwe antirookmedicijn varenicline ook zeer effectief is in diermodellen voor alcoholverslaving, waar het de consumptie van alcohol en de terugval in de alcoholverslaving vermindert. Daarnaast probeerde hij met het medicijn propranolol alcohol-geassocieerde geheugensporen te verstoren, vlak nadat een alcoholherinnering was opgehaald. Ratten die deze behandeling kregen, vertonen vervolgens minder zoekgedrag naar alcohol.

Onvoldoende
De huidige medicijnen die alcoholverslaafden moeten helpen minder of helemaal niet meer te drinken, werken onvoldoende. Hoewel er nog klinische studies nodig zijn om de gunstige effecten van deze twee farmaca in mensen te onderzoeken, bieden Wouda’s resultaten aanknopingspunten voor nieuwe behandelingen voor alcoholafhankelijke patiënten, aldus de Vrije Universiteit.

 
Klik hier voor meer informatie over het proefschrift. 

Bron: Vrije Universiteit