Psychopathie is relatief lastig te behandelen en is volgens sommigen zelfs onbehandelbaar. Inti Brazil besloot een paar jaar geleden daarom om heel gedetailleerd te gaan kijken naar hoe het brein van psychopaten informatie verwerkt en hoe het leerproces gaat. Anders dan vaak gedacht leren psychopaten wel van negatieve feedback, ontdekte hij, maar het kost hen duidelijk meer tijd dan gezonde proefpersonen. Ook bleek uit EEG-studie dat het ‘oepsgebied' in het brein van psychopaten even actief is als bij gezonde proefpersonen, maar dat ze zich daar minder van bewust zijn. Bovendien reageren psychopaten minder sterk op fouten die anderen maken en zijn ze überhaupt minder sterk gericht op de acties van anderen.

Aanpassen

Brazil liet zijn onderzoeksgroep - patiënten met psychopathie - een test doen waarbij je eerst leert dat A het goede antwoord is en B het foute, maar ergens halverwege draait dat om. Die test gaat psychopaten net zo goed af als de controlegroep - zolang de patiënten niet doorhebben dat ze zich moeten aanpassen: toen Brazil een paar jaar later precies dezelfde taak afnam en er bij vertelde dat het een leertaak was en dat de proefpersonen goed op verborgen aanwijzingen moesten letten, scoorden de psychopaten beduidend slechter. 

 

Automatisch gedrag verloopt dus veel beter dan bewust gedrag. ‘Er zijn waarschijnlijk andere breingebieden actief,' concludeert Brazil. ‘En dat is een eerste belangrijke aanwijzing over hoe je therapie zou moeten inrichten. Vaak is therapie juist gericht op bewuste controle van ongewenst gedrag. Bij psychopaten is het misschien minder effectief om te zeggen "volgende keer goed opletten en niet meer zo doen" .'