Vakblad voor sociaal professionals
en het sociaal domein

Privacy nog lastig thema voor sociale wijkteams

De werkwijze rond privacygevoelige informatie van cliƫnten verschilt sterk in de verschillende gemeenten. Dat blijkt uit recent onderzoek.
Privacy nog lastig thema voor sociale wijkteams

Sociale wijkteams werken met privacygevoelige informatie van cliënten. Veel teams weten nog niet goed hoe ze daarmee moeten omgaan. Dat blijkt uit onderzoek van Platform 31, BMC Advies en Universiteit Twente. 26 gemeenten met wijkteams deden er aan mee.

 

Informatie uitwisselen

Om hun werk goed te kunnen doen, moeten wijkteams informatie over hun cliënten kunnen uitwisselen. Vaak komt die informatie van cliënten zelf, maar dat gebeurt niet altijd. Bijvoorbeeld als een cliënt of huishouden het overzicht mist of geen opening van zaken wil geven. Vanwege schuldgevoel, schaamte of berekening. In dergelijke situaties, zo stellen de onderzoekers in het rapport dat onlangs is verschenen, is dus een uitwisseling van informatie nodig.  


Uit de rondgang in 26 gemeenten blijkt dat teams verschillen in hun werkwijze rond de informatie die ze beschikbaar hebben over cliënten. In de helft van de gemeenten beschikken teams alleen over informatie over de cliënt die het team zelf heeft verzameld. In ongeveer een kwart van de gemeenten beschikt het team over alle informatie die wordt verzameld door de gemeente en de eerstelijnsorganisaties. In vier gemeenten hangt het van de cases af welke informatie beschikbaar is en in enkele gemeenten kan deze vraag (nog) niet worden beantwoord.
 

Ook het antwoord op de vraag of informatie van cliënten voor alle teamleden beschikbaar is, verschilt sterk in de onderzochte gemeenten. Soms is die zonder meer voor iedereen beschikbaar, in andere gemeenten alleen als de cliënt daarvoor toestemming heeft gegeven.


Privacyreglement
De onderzoekers adviseren de wijkteams om een convenant of privacyreglement op te stellen. ‘Daarbij kan worden vastgelegd welke informatie beschikbaar is voor het team en welke teamleden op grond van hun positie in het sociale (wijk)team deze informatie kunnen inzien, bespreken en bewerken.’

 

Andere conclusies

Een aantal andere bevindingen uit het onderzoek op een rij:

  • Sociale (wijk)teams verschillen op tal van punten van elkaar. Er zijn sociale teams die enkel interventies plegen bij huishoudens met veel problemen en sociale teams die uitsluitend regisserende taken ontplooien ten aanzien van alle huishoudens in een wijk. Ook zijn er tussenvormen.
  • Het outreachend werken neemt, na de eerste experimenten waarin teams actief achter de voordeur naar problemen op zoek gingen, af. Nu is de werkwijze beperkter: wijkteams gaan naar aanleiding van een hulpvraag of een melding op huisbezoek.
  • Sociale teams zijn vaak hybride organisatievormen waarbij wordt samengewerkt tussen gemeenten en instellingen. Het is daardoor niet altijd duidelijk of teamleiders en teamleden binnen dezelfde organisatorische regels functioneren. Of adequate (aan)sturing en beoordeling van teamleden mogelijk is, is dan ook niet altijd duidelijk.
  • Het is niet duidelijk of sociale teams bijdragen aan het terugdringen van de kosten voor hulpverlening. In hoeverre de teams de vereiste zorg kunnen beperken is niet altijd helder. En of integraal werken altijd goedkoper is, valt te bezien.
  • Veel sociale teams zijn opgezet als ingang voor iedereen, en worden zo ook gepresenteerd. Sommige van deze teams houden zich echter de facto toch bezig met zware en complexe problematiek, die veel tijd vraagt voor individuele ondersteuning en (het nemen van) regie. Hierdoor hebben de teamleden minder tijd om zichtbaar en aanspreekbaar aanwezig te zijn in de wijk.
  • Een generalistische werkwijze gericht op het versterken van ‘eigen kracht’, vraagt om interne motivatie en voldoende tijd van teamleden. Omdat teamleden soms moeite hebben met de ingezette veranderingen en vooral omdat zij soms een hoge werkdruk ervaren, vervallen ze soms in de oude werkwijze waarbij ‘zorgen voor’ centraal blijft staan en geen overgang wordt gemaakt naar ‘zorgen dat’.

 

Klik hier om het onderzoeksrapport te lezen.

 



Naar homepage


Olaf Stomp,

Relevante categorieën: