Een algemene trend van radicaliserende jeugd in de grote steden van Europa roept de vraag op wat werkt bij het tegengaan van radicalisering. Is de wijk of de buurt eigenlijk wel een goed aanknopingspunt voor het tegengaan van radicalisering? Kan radicalisering bestreden worden door het buurtteam, de wijkagent, de lokale hulpverlener, de actieve bewoners? Wat is er nodig om wantrouwen en radicalisering te voorkomen?

Resultaten kloppen niet

In november werd bekend dat de resultaten van een belangrijke studie over werken in de wijk niet kloppen. De vermaarde Amerikaanse politicoloog Robert Putnam concludeerde acht jaar geleden dat een gemengde etnische samenstelling van de wijk leidt tot onderling wantrouwen. Naar deze stelling is veel onderzoek gedaan. Op basis hiervan wordt de stelling van Putnam nu verworpen: etnische diversiteit leidt niet tot onderling wantrouwen, sommige etnische groepen staan sowieso wat wantrouwiger tegenover de buurt. Dat geldt op dit moment in het bijzonder voor kleine groepen moslim-jongeren. Hoe betrekken we deze jongeren blijvend bij de samenleving? Alleen menging is niet voldoende.

Tendensen aanpakken

Van werkers in de wijk wordt veel verwacht. Zij moeten zorgen voor het in stand houden van het weefsel van de wijk. Door slim contact te leggen en informatie in te winnen, moet kennis over de buurt en haar bewoners worden vergaard. Vervolgens moeten mogelijke gevaarlijke tendensen in een vroeg stadium worden onderkend en aangepakt. Daarvoor is vertrouwen nodig. Vertrouwen tussen organisaties en burgers die actief zijn in de buurt. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard, zo blijkt uit veel onderzoek naar werken in de wijk. We vragen dus nogal wat van actieve bewoners en werkers in de wijk.

Signalen

Hoe signaleer je voedingsbodems in de wijk? Signalen komen niet gestructureerd bij de gemeente terecht, zo blijkt uit een verkenning van het Kennisplatform Integratie & Samenleving. Men gaat af op afzonderlijke gegevens, een gevoel over de wijk of gegevens over het aantal uitreizigers. Het Kennisplatform onderzoekt op dit moment of gemeenten behoefte hebben aan een gestructureerd instrument dat voedingsbodems in wijken inventariseert. Op basis van zo’n ‘gestructureerde check’ kunnen gemeenten beslissen of ze extra preventieve maatregelen in een wijk inzetten.

Bron: Movisie