Het Verdrag van Istanbul verplicht landen om vrouwen te beschermen tegen geweld, daders te vervolgen en beleid te voeren dat ongelijkheid tussen mannen en vrouwen tegengaat. Dit verdrag trad op 1 maart 2016 in werking in Nederland. GREVIO (Group of Experts on Action against Violence against Women and Domestic Violence) is een onafhankelijke groep deskundigen van de Raad van Europa die toeziet op de uitvoering van dit verdrag.
In 2022 waarschuwden de onderzoekers al dat Nederland de zaken niet op orde had. Ze vermelden dit opnieuw in het nieuwe rapport. De verschillende gebieden waarop Nederland dringend actie moet ondernemen:
Opvanglocaties
In het rapport uiten de onderzoekers zorgen over het aantal en de capaciteit van opvanghuizen voor slachtoffers van huiselijk geweld, evenals over hun vermogen om te voorzien in de behoeften van vrouwen die risico lopen op overlappende vormen van discriminatie, zoals vrouwen zonder verblijfsvergunning, vrouwen met een beperking en jonge vrouwen en meisjes.
Genderongelijkheid & wetgeving
Huiselijk geweld wordt door Nederlandse instanties nog te vaak gezien als een conflict tussen partners. Er wordt nog niet voldoende rekening gehouden met de ongelijke verhoudingen tussen mannen en vrouwen in deze situaties, wat resulteert in ongelijke behandeling. Dit heeft gevolgen voor de multidisciplinaire aanpak van huiselijk geweld en voor de vaststelling van voogdij- en omgangsregelingen na dergelijk geweld.
Ook beschermingsmaatregelen zoals huis- of contactverboden worden te terughoudend ingezet. Het slachtofferschap van vrouwen door geweld van mannen wordt soms genegeerd of gebagatelliseerd. Daardoor lopen vrouwen en hun kinderen extra risico.
De bedenktijd bij aangiftes van zedendelicten
De organisatie roept op om een einde te maken aan de bedenktijd bij aangiftes van zedendelicten. Die bedenktijd schrikt vrouwen af.
Het rapport constateert ook positieve ontwikkelingen, zoals de nieuwe zedenwet uit 2024, de invoering van nationale actieplannen rond belangrijke vormen van geweld tegen vrouwen en de aandacht die de Nederlandse autoriteiten besteden aan het voorkomen van seksueel geweld en intimidatie in de sport.
Bekijk het volledige rapport hier.
Wat is er nodig om de huidige situatie te verbeteren?
Er is een meer gendersensitieve aanpak nodig. Onze verschillende verwachtingen van vrouwen als moeders en van mannen als vaders hebben invloed op hoe we als professionals handelen en op de manier waarop we onze instituties en organisaties hebben vormgegeven. Hoe kunnen we ons bewust worden van onze aannames en tegelijkertijd onze kennis over huiselijk geweld inzetten daar waar deze nodig is?
David Mandel, Amerikaans expert op het gebied van huiselijk geweld in relatie tot kindermishandeling, geeft in zijn boek Stop met moeders te schuld geven en vaders negeren een baanbrekende aanzet voor een meer gendersensitieve aanpak bij huiselijk geweld en intieme terreur.
Op 20 november is hij aanwezig op het 12e Jaarcongres Huiselijk Geweld. Samen met sprekers als Katinka Lünnemann van het Verwey-Jonker Instituut, slachtofferadvocaat Richard Korver, Jan Baars als klinisch psycholoog/psychotherapeut en Jolande ter Avest & Sander van Arum als dagvoorzitters. Een bijzondere dag die je niet mag missen. Bekijk hier het complete programma.
Daarnaast geeft David Mandel in diezelfde week drie masterclasses, die aansluiten op de verbeterpunten uit het GREVIO-rapport:
Masterclass I – Focus op familie- en strafrecht
Safe & Together™ in het familierecht: prioriteit voor de veiligheid van kinderen in zaken van dwingende controle.
Masterclass II – Focus op jeugdbescherming en jeugdhulp
Versterking van de kinder- en jeugdzorg: de toepassing van het Safe & Together™-model op wettelijke interventie in Nederland.
Masterclass III – Focus op vrouwenopvang
Reageren op huiselijk geweld: het Safe & Together™-model gebruiken om de samenwerking tussen instanties in Nederland te verbeteren.
Lees hier meer informatie over de masterclasses en meld je aan!
