Marian Verkerk is hoogleraar Zorgethiek aan het Universitair Medisch centrum Groningen. Volgens Verkerk wordt het tijd voor familie-ethiek in de zorg. In de zorg wordt volgens wetgeving en richtlijnen het individu centraal gesteld terwijl patiënten veel keuzes in samenspraak met naasten maken.

Individu

Zorgverleners willen hun patiënten zo goed mogelijk informeren over hun gezondheid. Zo kunnen de patiënten zelfstandig een besluit nemen over de zorgen die zij wensen. Volgens Verkerk is de individuele keuzevrijheid een groot goed maar door de gerichtheid op het individu vertoont de medische ethiek ook tekortkomingen. ‘In sommige situaties kan een diagnose voor familieleden grote gevolgen hebben, zij kunnen bijvoorbeeld hetzelfde risico lopen als de patiënt. Zorgverleners weten niet goed wat ze met zulke kwesties aanmoeten en medische ethiek biedt ze nauwelijks houvast. Daar moet iets aan veranderen.’

Rechten

Volgens Verkerk lopen zorgverleners in zekere zin voor op ethici. ‘Zeker huisartsen zijn gewend om niet alleen met de patiënt, maar ook met diens naasten een band op te bouwen. Dat kan tot lastige situaties leiden.’ Als voorbeeld noemt Verkerk een opa die geen behandelingen meer wenst en zich afsluit van de familie. De arts moet dan naar de wens van de patiënt luisteren, hoe hard de familie ook aandringt. ‘Hier zou de medische ethiek meer houvast moeten bieden.’

Negatieve invloed

Zorgverleners en ethici moeten ook rekening houden met de negatieve invloed die families kunnen hebben. Familieleden kunnen volgens Verkerk ook aandringen bepaalde keuzes te maken. ‘Hoe kan een zorgverlener daarmee omgaan? Wij ethici moeten zorgverleners meer instrumenten aanreiken om over zulke kwesties na te denken.’

Bron: Rijksuniversiteit Groningen