Minstens 15% van de Nederlandse bevolking heeft te maken met ernstige betalingsachterstanden. Dit zijn ruim 1,1 miljoen Nederlanders en het Nibud (Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting) verwacht dat dit aantal de komende jaren zal stijgen.

Omdat de schuldenproblematiek steeds verder oploopt, zal de aanpak drastisch moeten veranderen stelt het Nibud. De organisatie pleit voor een integrale aanpak, waarbij de gehele maatschappij wordt betrokken. Het Nibud stelt dat bij de huidige aanpak te veel het individu en de schuldhulpverlener centraal staan. ‘We staan te dweilen, terwijl de kraan open staat’, aldus het Nibud in het rapport. Vriend, bedrijf, bank en overheid zou zich moeten afvragen wat zijn rol is bij het voorkomen van schulden.

Een ton per huishouden

Volgens het Nibud is de samenleving al gauw 100.000 euro kwijt aan één huishouden met ernstige financiële problemen. Dat geld gaat zitten in verloren afschrijvingen, hulpverlening, verzuim- en ziektekosten, verloren arbeidsuren, uitkeringen en huisuitzettingen. Bovendien voelen huishoudens met schulden zich buitengesloten uit de maatschappij en leiden de geldproblemen tot spanningen binnen gezin en samenleving.

Nadruk op preventie

Volgens het budgetvoorlichtingsinstituut Nibud  moet er ook meer nadruk op  preventie komen.  Financiële problemen worden nu nog te vaak gezien als enkel het gevolg van eigen handelen. Kennis uit gedragswetenschappelijk onderzoek leert, aldus het instituut,  dat er steeds meer druk bij de consument ligt en keuzes maken niet zo eenvoudig is. De consument handelt niet altijd rationeel. Deze inzichten maken duidelijk dat hoewel de consument zelf verantwoordelijk is voor zijn schulden, hij daar wel ondersteuning bij nodig heeft. Op dit moment draagt de (sociale) omgeving nog te vaak bij aan verergering van de schuldenproblematiek in plaats van aan een oplossing.

Te eenzijdig

 Het Nibud stelt verder dat er te eenzijdig naar de schuldenaar en de hulpverlening wordt gekeken. Volgens de organisatie zouden ook wetten, voorzieningen en aanbieders van producten en diensten een grote rol moeten spelen bij het voorkomen van geldproblemen.   ‘Preventie lukt niet als het de consument op andere vlakken moeilijk wordt gemaakt om de juiste (financiële) keuzes te maken. Toeslagen vooraf aan moeten vragen is een voorbeeld van het in de hand werken van schulden. Net als de oplopende kosten bij het vergeten uit te checken in het OV, of het eenvoudig aankopen kunnen doen met je creditcard en honderden euro's rood kunnen staan.’

Bron: Nibud

Download het rapport 'Overkoepelende blik op de omvang en preventie van schulden in Nederland'