Volgens de initiatiefnemers voorziet het lectoraat in de behoefte om op grensvlak van de jeugd- en gehandicaptenzorg kennis te ontwikkelen, uit te breiden en voor het veld beschikbaar te stellen. Nico van Tol, directeur cluster Social Work en Toegepaste Psychologiek van de Hogeschool Leiden, licht dit toe. ‘Er is al jaren een discussie gaande of jongeren met een lichte verstandelijke beperking onder jeugdzorg vallen of onder gehandicaptenzorg.’

Niet altijd adequaat geholpen
Van Tol: ‘In de praktijk zijn veel van deze jongeren in de reguliere jeugdzorg te vinden, terwijl zij daar niet altijd adequaat geholpen kunnen worden vanwege hun specifieke kenmerken en problemen, bijvoorbeeld in de vorm van beperkt intellectueel functioneren en sociale aanpassingsproblemen. Deze doelgroep zou onder de gehandicaptenzorg moeten vallen, omdat daar al veel ervaring met deze doelgroep is. Er is echter meer praktijkgericht onderzoek nodig naar de kenmerken van de doelgroep. Wat veroorzaakt bijvoorbeeld de sociale aanpassingsproblemen en wat zijn vooral effectieve interventies?’ ‘De kennis die hieruit voortkomt’, aldus Van Tol, ‘moet gebruikt worden binnen de hulpverleningspraktijk.’

Verbindingen
De lectoraten bestrijken een eigen kennisgebied en hebben onderlinge en inhoudelijke verbindingen. Professioneel handelen moet met behulp van dit lectoraat voor de specifieke doelgroep van de William Schrikker Groep geoptimaliseerd worden.

Overeenkomsten en verschillen
De initiatiefnemers willen dat het lectoraat een bijdrage gaat leveren aan het onderwijs ten behoeve van de hogere beroeps- en masteropleidingen. Er zal onderzoek worden gedaan naar kinderen en jongeren met lichte verstandelijke beperkingen en hun ouders. Vragen liggen op het vlak van overeenkomsten en verschillen die een bepaalde aanpak, benaderingswijze (die begrepen en geleerd moet kunnen worden) ondersteunen.

Uithuisplaatsing
Van Tol: ‘Bovendien wordt onderzoek gedaan naar de vrijheid en vrijwilligheid van de doelgroep. In de praktijk worden kinderen en jongeren soms te snel uit huis geplaatst, zonder dat het kind of jongere wordt gevraagd wat hij of zij wil. Ook worden deze jongeren soms in een gesloten jeugdinrichting geplaatst omdat er geen plaats is in een behandelcentrum. Een kind zou zoveel mogelijk in zijn eigen omgeving moeten wonen waarbij het gezin hulp krijgt vanuit het eigen netwerk en daarbij ambulante hulp van professionals. Onderzoek moet aantonen wat de beste manier is om het kind of de jongeren hulp te bieden, waarbij rekening wordt gehouden met de rechten van het kind.’

Associate lector
Dr. Maroesjka van Nieuwenhuijzen zal de komende jaren, als associate lector, vorm geven aan dit lectoraat. Het lectoraat Jeugdzorg en Gehandicaptenzorg is in 2009-2010 gekoppeld aan het lectoraat Jeugdzorg en Jeugdbeleid (lector: Adri van Montfoort). Van Nieuwenhuijzen is ontwikkelingspsychologe en gepromoveerd aan de faculteit Sociale wetenschappen, orthopedagogiek aan de Universiteit te Utrecht.

Olaf Stomp (september 2009)