De wet rond euthanasie staat ter discussie naar aanleiding van de zaak Heringa waarbij moeder haar zoon vroeg haar te doden omdat ze een voltooid leven leidde. Robbert is het oneens met Heringa’s voorstel dat het helpen van ouderen met een wens om te sterven, wettelijk mogelijk moet worden.

Twee kanten
‘Voor mij heeft de mogelijke uitbreiding van de euthanasiewet twee kanten. Vanuit persoonlijk oogpunt en gezien mijn christelijke achtergrond ben ik tegen euthanasie. Ik vind dat God de laatste hand moeten hebben in het bepalen wanneer het iemands tijd is.’ Maar als professioneel hulpverlener snapt Robbert waarom mensen kiezen voor euthanasie. ‘Ik ben een eerstejaarsstudent. Maar ik heb tijdens mijn mbo stage vanuit de opleiding SPW met mensen gesproken op een psychiatrische afdeling die letterlijk tegen mij zeiden: “Ik ben er klaar mee.” Zij hadden al zoveel meegemaakt en waren zo stellig in hun keuze dat ik hun gevoel begreep.’

Voltooid leven

Die psychische problemen staan volgens Robbert los van het hebben van een voltooid leven. ‘Wat is een voltooid leven? Ik geloof daar niet in. Ik denk dat het leven je altijd nog wel iets kan brengen, mits je daar voor open staat.’ De arts moet daarom volgens Robbert ook de meest bepalende en daarmee de grootste rol hebben in het euthanasieproces, niet de patiënt. ‘De arts heeft een onderzoekende en bepalende rol. Uit de gesprekken die een arts voert met patiënten, kan hij symptomen van levensmoeheid opmerken en bepalen in welke mate iemand bezig is met levensbeëindiging. Tijdens die gesprekken kan de patiënt praten over wensen en gedachten, maar ik vind dat de arts de beslissing moet nemen of er sprake is van ondraaglijk lijden. Want in de kern zie ik euthanasie toch als een soort van zelfmoord.’

Ondersteunen in iedere fase

‘Is psychisch lijden net zo erg als lichamelijk lijden? Ik denk niet dat het één zonder het ander gaat. Als je lichamelijk zo lijdt dat het ondraaglijk is, krijg je daar geestelijk ook een klap van.’ Robbert is wel bang dat zelfmoord zal toenemen als de wet hetzelfde blijft. ‘Als mensen op een legale manier hun leven kunnen beëindigen zullen ze kiezen voor die weg. Situaties als in de zaak Heringa blijven bestaan. De kern daarvan is dat die persoon een einde aan zijn leven wil maken en dus suïcidaal is.’

‘De hulpverlening moet ondersteunen bij ieder probleem dat zich voordoet, en iedere fase waar een patiënt doorheen gaat om het vertrouwen te winnen. Als de euthanasiewet wel wordt uitgebreid, is het van belang dat instellingen duidelijk aangeven vanuit welke principe ze werken. Ik kan me indenken dat euthanasie een probleem oplevert voor een patiënt binnen een instelling met een christelijk beleid.’

Marjolijn Vossebelt