Volgens de IGZ ontstaan er daardoor risico’s voor de kwaliteit van de zorg en een veilige leefsituatie. Bij de zorg voor licht verstandelijk gehandicapten zijn veel verschillende organisaties betrokken. Er is sprake van grote inzet en betrokkenheid van zowel zorgverleners als management. De samenwerking tussen de organisaties is echter niet goed geregeld.

Indicatiestelling te globaal
De indicatiestelling is te globaal voor een goede zorgsamenstelling, vindt de IGZ. ‘Er is te weinig oog voor sociale en emotionele redzaamheid. Verder is de indicatiestelling voor volwassenen met een lichte verstandelijke beperking gericht op het individu en houdt deze onvoldoende rekening met de omgeving. Die omgeving speelt echter een belangrijke rol in het dagelijks leven.’

Regie ontbreekt
Om een licht verstandelijk gehandicapte zoveel mogelijk normaal mee te laten doen in de samenleving, is goede ondersteuning nodig waarbij alle betrokken organisaties samenwerken in een netwerk. De inspectie constateerde dat het netwerk vaak gebaseerd is op de persoonlijke inzet van medewerkers. Afspraken over samenwerking worden nauwelijks schriftelijk vastgelegd. Daardoor is de kans op onduidelijkheid en misverstanden groot. Bovendien is er gebrek aan regie. Zo zegt 55 procent van de zorgaanbieders niet te weten wie in het netwerk de regie voert. Dat maakt de situatie voor iemand met een verstandelijke beperking erg onoverzichtelijke en dus kwetsbaar.

Norm aanpassen
De inspectie adviseert de staatssecretaris van VWS om het CIZ (Centraal Indicatiestelling Zorg), de organisatie die de indicaties stelt, opdracht te geven de huidige norm voor indicatiestelling aan te passen. Deze moet zich meer richten op de relatie van de cliënt met zijn omgeving dan nu het geval is.

Reactie VGN
De Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) deelt de zorgen van de IGZ. De VGN was al van mening dat het IQ een slecht criterium is om de zorgbehoefte op in te delen.

Sociaal aanpassingsvermogen
De VGN onderschrijft de conclusie van de IGZ dat de LVG-problematiek niet zozeer ligt in het beperkte intellectuele vermogen van deze cliënten maar vooral in hun beperkt sociaal aanpassingsvermogen en het feit dat zij vaak levenslang afhankelijk zijn van ondersteuning en begeleiding. Ook de conclusie van IGZ en dat het geïndiceerde zorg­zwaartepakket (zzp) vaak te laag is, zegt de VGN te herkennen. ‘De aanbeveling om de indicatie­stelling van LVG-cliënten minder te richten op de IQ-meting en meer op de relatie van de LVG-cliënt met zijn omgeving en hierbij alle aspecten van de zorgbehoefte met elkaar te relateren (integrale indicatiestelling) is de VGN uit het hart gegrepen.’

Klik hier om het rapport te openen van de IGZ.

 Bronnen: IGZ en VGN