Vakblad voor sociaal professionals
en het sociaal domein

Situatie en persoonlijkheid bepalen herkenning emoties

De invloed van de situatie en iemands persoonlijkheid op het aflezen van iemands emotie uit de gezichtsuitdrukking of lichaamshouding is groot en meestal onbewust.

Dit blijkt uit het onderzoek van de neuropsychologe Mariska Kret. Zij promoveerde 1 juni op dit onderwerp aan Tilburg University. Kret onderzocht onder meer de verschillen tussen mannen en vrouwen, het interpretatievermogen van delinquenten en het effect van hoofddoekjes.

Verschillen tussen mensen bij vorm van dreiging
Hoe mensen zich gedragen en bewegen heeft een directe invloed op ons, of we ons daar nu van bewust zijn of niet, stelt Mariska Kret. Zo letten we op gezichtsuitdrukkingen, de klank van de stem en de lichaamshoudingen. Maar mensen verschillen onderling ook in de manier waarop ze emoties herkennen en ervaren. Kret onderzocht een aantal van die verschillen. Ze blijken vooral duidelijk op te treden als er sprake is van een vorm van dreiging, aldus de promovendus.

Afhankelijk van geslacht
Kret concludeert dat de manier waarop we emoties waarnemen afhankelijk is van het geslacht van zowel de waarnemer als de waargenomene. Uit het onderzoek blijkt dat een aantal hersengebieden bij mannen actiever is dan bij vrouwen als ze geconfronteerd worden met een dreigende lichaamstaal van een man. Bij dreigende lichaamstaal van een vrouw treedt dat effect bij mannen veel minder op.

Delinquenten problemen met herkennen andermans emoties
Daarnaast hebben agressieve en gewelddadige delinquenten, volgens Kret, vaak problemen met de herkenning van andermans emoties. Ze blijken in vergelijking met niet-delinquente proefpersonen vooral angstige lichaamstaal vaak te interpreteren als boosheid. Daarnaast hebben ze grote moeite met het herkennen van een blije lichaamshouding wanneer deze wordt gepresenteerd tegen de achtergrond van een groep vechtende mensen, of een blije gezichtsuitdrukking wanneer het lichaam een dreigende houding vertoont, aldus de promovendus. Zij stelt dat zo’n tekort in het herkennen van andermans emoties ten grondslag zou kunnen liggen aan agressie en gewelddadig gedrag.

Negatieve emoties Islam beïnvloeden herkenning van emoties

Een andere vooronderstelling die Kret onderzocht, is dat het dragen van een islamitisch hoofddoekje in de vorm van een niqaab de herkenning van emoties belemmert. Proefpersonen moesten gezichtsuitdrukkingen herkennen van mensen met een niqaab, mensen met dezelfde mate van gezichtsbedekking in de vorm van een muts en sjaal, mensen met een hijab (waarbij het gezicht volledig zichtbaar is) en mensen met een muts. Het meest opvallende resultaat was dat de emotie angst het best herkend wordt wanneer het gezicht deels verscholen gaat achter een niqaab, meer dan bij een muts en sjaal, terwijl precies dezelfde delen van het gezicht bedekt werden, aldus Kret. Dit onderzoek bevestigt dus dat de niqaab de herkenning van emoties belemmert, maar de reden is niet zozeer dat alleen de ogen zichtbaar zijn, maar vooral dat de negatieve associaties die mensen hebben met de Islam onbewust invloed uitoefenen op hoe zij de emoties van iemand interpreteren.

Bron: Universiteit van Tilburg

 



Naar homepage



Relevante categorieën: